CENNA LEKCJA OŚWIATY I KULTURY
Dnia 11 maja 2018r. uczniowie klas siódmych szkoły podstawowej i gimnazjaliści uczestniczyli w spotkaniu z panem Antonim Franeckim. Regionalista wygłosił prelekcję na temat „Historia szkolnictwa na terenie gminy Ruda – Huta”.
Wykład rozpoczął się od wygłoszenia uczniom fragmentu patriotycznego wiersza W. Bełzy „Katechizm polskiego dziecka”, napisanego podczas zaborów. Treść liryku miała na celu nawiązanie do sytuacji naszych ziem pod zaborami i stanu polskiej oświaty. Usłyszeliśmy, że pierwsze zapisy o tajnym nauczaniu na naszych ziemiach datowane są na lata 30-te XIX wieku. Ciekawe okazało się, że już w 1831r. w Rudzie istniała szkoła elementarna. Później istniały szkoły przy cerkwi prawosławnej, gdzie nauczanie odbywało się w języku rosyjskim, aż do 1918r.
Społeczeństwo domagało się jednak polskiej szkoły, dlatego na początku XX wieku wybuchł strajk. Robotnicy Huty Szkła w Rudzie – Hucie wystosowali postulaty przywrócenia polskiej szkoły i podwyżek płac. Poznaliśmy miejscowości, w których do zakończenia I wojny światowej mieściły się szkoły jednoklasowe i jedyna – dwuklasowa – w Rudzie. Obejrzeliśmy zdjęcia starych świadectw z czasów Królestwa Polskiego i późniejszych. Ciekawe jest to, że w okresie okupacji, lata1939 – 1945, szkoły musiały wystawiać świadectwa szkolne dwujęzyczne, tzn. w języku niemieckim i polskim.
W niektórych miejscowościach w latach 60-tych istniały też szkoły dla pracujących. Na zakończenie wystąpienia prelegent wspomniał o ludziach wywodzących się z naszej miejscowości, którzy osiągnęli sukces zawodowy lub piastują zaszczytne funkcje, przynosząc regionowi dumę.
Podziękowanie na ręce pana Antoniego Franeckiego złożyła pani wicedyrektor Dorota Sawicka oraz Daria Przymirska, uczennica klasy 3a gimnazjum.
W drugiej części spotkania obejrzeliśmy fotoreportaż przygotowany przez panią Iwonę Borodej ukazujący historię corocznych „Bolkowań” w Hniszowie od roku 2005. Pani Iwona w imieniu pracowników Gminnego Ośrodka Kultury w Rudzie – Hucie zaprosiła młodzież na szczególne „Bolkowanie” w bieżącym roku – z racji obchodów 1000-lecia pobytu Bolesława Chrobrego w Hniszowie.
